Szkoła Podstawowa nr 8 im. Stanisława Staszica

   STANISŁAW STASZIC (1755 – 1826)
   

Wybitny przedstawiciel polskiej oświeceniowej myśli filozoficznej i społecznej.

1. Gruntowne wykształcenie:
– seminarium w Poznaniu
– uniwersytety w Lipsku i Getyndze
– Paryż – College de France – nauki przyrodnicze
2. Nauczyciel (synów Andrzeja Zamoyskiego)
3. Poliglota – znał francuski, niemiecki, angielski i grekę
4. Demokrata – jako mieszczanin dążył do zrównania praw wszystkich ludzi; wg Niego nie pochodzenie, ale umiejętności i wiedza decydują o wartości człowieka.
5. Literat – autor wielu publikacji, m. in. „O ziemiorództwie Karpat i innych gór i równin Polski”, „Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego”, „Ród ludzki”, „Przestrogi dla Polski”.
6. Społecznik – uważał, że jedyną drogą do zapewnienia sobie szczęścia jest praca na rzecz ogółu. Pozwoli ona na powstanie społeczeństwa, którego ideałami staną się następujące wartości: pracowitość, użyteczność, zdyscyplinowanie obywatelskie i posłuszeństwo prawu.
7. Twórca geologii polskiej – zajmując się nią realizował hasło nauki użytecznej – przydatnej w rozwoju kraju.
8. Sponsor i filantrop – działacz i organizator Towarzystwa Przyjaciół Nauk, któremu zakupił i ofiarował trzy budynki na potrzeby działalności naukowej. Sława Staszica jako filantropa przekroczyła granice kraju – Karol Dickens uczynił dobroczynność Staszica tematem jednego ze swych opowiadań.
9. Zaangażowany w sprawę edukacji – członek Izby Edukacyjnej, w której starał się o powszechność nauczania. Założył w Kielcach Szkołę Górniczą.
10. Entuzjasta idei zjednoczenia narodów – „Myśl o równowadze politycznej w Europie” – idea zjednoczenia Słowian – warunkiem sprawiedliwości społecznej jest zrzeszenie narodów.
11. Założyciel pierwszej spółdzielni rolniczej – Towarzystwa Hrubieszowskiego.